ម្ដាយខ្ញុំ និមិត្តរូបខ្ញុំ

ម្ដាយខ្ញុំជាជនរងគ្រោះនៅរស់សល់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ចង្រៃ។ ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ គាត់និងប្អូនស្រី ប្អូនប្រុស បានបាត់បង់សមាជិកគ្រួសារដែលមានគ្នាជិត១០នាក់។ ពួកគាត់បានត្រឡប់ចូលមកក្រុងភ្នំពេញវិញ។ ម្ដាយខ្ញុំបានមករៀនជំនាញឱសថការីដែលគាត់មិនបានរៀនបញ្ចប់ដោយសាររបបអាពតចង្រៃនោះ។

ម្ដាយខ្ញុំ ជឿជាក់ថា វិជ្ជាតែមួយគត់ ជាអ្នកនាំមកនូវអនាគតល្អត្រចះត្រចង់មួយ ហើយគាត់ប្រឹងប្រែងគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីកូនៗបានរៀនខ្ពង់ខ្ពស់គ្រប់ៗគ្នា។ ម្ដាយខ្ញុំជាម្ដាយដ៏តឹងតែងម្នាក់ចំពោះកូនស្រីកូនប្រុសគាត់។ ម្ដាយខ្ញុំចិញ្ចឹមខ្ញុំបែបឱ្យខ្ញុំស្គាល់ការពិបាក ដោយបង្រៀនខ្ញុំសព្វកិច្ចការផ្ទះ និងកិច្ចការក្រៅផ្ទះ។ ទោះជាកាលនៅកុមារ យើងមានមេផ្ទះជាអ្នកជួយដាំបាយទឹក បោកខោអាវ ប៉ុន្តែម្ដាយខ្ញុំតែងឱ្យខ្ញុំបោកខោអាវខ្លួនឯង ជូតបន្ទប់គេងខ្លួនឯង។ ក្រោយហូបបាយរួច ខ្ញុំត្រូវទៅជួយអ្នកមេផ្ទះលាងចាន។ ថ្ងៃសម្រាកពីរៀនម្ដាយខ្ញុំ តែឱ្យខ្ញុំតាមមេផ្ទះទៅផ្សារ មើលពីរបៀបគេទិញម្ហូប។

ម្ដាយខ្ញុំស្រលាញ់កូនណាស់ ប៉ុន្តែគាត់តែងនិយាយថា គាត់ចិញ្ចឹមកូន មិនមែនបែបទំយើរកូន កូនគាត់មិនមែនទុកសម្រាប់គាត់ស្រលាញ់តែម្នាក់ឯងទេ គាត់ចិញ្ចឹមបែបត២ងតែងឱ្យកូនក្លាយជាមនុស្សគួរឱ្យស្រលាញ់សម្រាប់អ្នកផងទាំងឡាយដែរ។ គាត់ចិញ្ចឹមកូនឱ្យចេះស្រលាញ់ខ្លួនឯង ប៉ុន្តែមិនមែនបែបអត្មានិយម មិនខ្វល់ពីអ្នកដទៃនោះទេ។ ម្ដាយខ្ញុំតែងបង្រៀនខ្ញុំឱ្យចេះជួយយកអាសាញាតិមិត្តតាមលទ្ធភាពដែលយើងមាន។

ម្ដាយខ្ញុំតែងបង្រៀនកូនមិនឱ្យតម្លៃលុយជាធំទេ ប៉ុន្តែគាត់តែងប្រាប់ថាកូននឹងមិនអាចរស់បានស្រួលដោយគ្មានលុយទេ។ គាត់់តែងបង្រៀនខ្ញុំថា ការរកលុយមិនត្រូវឃ្លាតឆ្ងាយពីសេចក្តីល្អឡើយ។ កុំព្រោះតែលុយ ការងារអ្វីក៏ហ៊ានធ្វើ។ គាត់តែងប្រាប់ខ្ញុំថា ការចេះគ្រប់គ្រាន់ជាសុភមង្គលផ្លូវចិត្ត។

ម្ដាយខ្ញុំ មិនមែនជាអ្នកមាន តែម្ដាយខ្ញុំបរិបូណ៌ដោយសេចក្តីមេត្តា។ ម្ដាយខ្ញុំជាអ្នកដែលប្រៀនប្រដៅខ្ញុំ ឱ្យមានសេចក្ដីមេត្តា ឱបក្រសោបការពារ បុគ្គលិក និងកូនចៅក្រោមបង្គាប់។ មិនថាមានរឿងកូនចៅខុសយ៉ាងណា ម្ដាយខ្ញុំនឹងចេញមុខការពារកូនចៅសិន សឹមមកស្ដីប្រដៅកូនចៅដែលប្រព្រឹត្តខុសនោះជាក្រោយ។ ម្ដាយខ្ញុំតែងប្រាប់ថា “ការស្ដីប្រដៅ បុគ្គលិកក្រោមបង្គាប់ ចូរកូនហៅគេមកពន្យល់ស្ងាត់ៗតទល់ គេនឹងដឹងកំហុស។ កូនកុំលើកបរិហារគេក្នុងអង្គប្រជុំឱ្យសោះ គេអាចនឹងខ្លាចកូនចំពោះមុខអង្គប្រជុំ តែគេនឹងគ្មានសេចក្ដីគោរពកោតក្រែងកូនក្រៅពីសេចក្ដីគុំកួននោះទេ”។ ក្រោយម្ដាយខ្ញុំចូលនិវត្តន៍ បុគ្គលិកដែលធ្លាប់ធ្វើការក្រោមបង្គាប់គាត់ នៅតែគោរពស្រឡាញ់រាប់អានគាត់ដដែល មិនបានប្រែប្រួលខុសពីពេលដែលគាត់នៅធ្វើការនោះទេ។ ម្ដាយខ្ញុំជាគំរូសម្រាប់ខ្ញុំ ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំ។

ម្ដាយខ្ញុំ ជាស្ត្រីរឹងមាំនិងពូកែម្នាក់។ កាលឆ្នាំ២០០៨ ម្ដាយខ្ញុំបានសរសេរពី “កិច្ចការស្រាវជ្រាវទាក់ទងនឹងសវត្ថិភាពចំណីអាហារ” ដាក់ទៅអង្គការសុខភាពពិភពលោក។ កាលនោះគាត់ទទួលបានរង្វាន់ the State of Kuwait Prize for Research in Health Promotion (2008) ដែលរង្វាន់កាលនោះបានទទួលទឹកប្រាក់រហូតចំនួន២ម៉ឺនដុល្លារ ( https://www.who.int/governance/awards/kuwait_winners/en/ )។ ទឹកប្រាក់២ម៉ឺនដុល្លានោះ ច្រើនមែនទែនសម្រាប់គាត់ដែលជាអ្នកធ្វើការរដ្ឋម្នាក់។

ម្ដាយខ្ញុំ មិនដែលឈប់នឹងការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងទេ។ ក្រោយពេលគាត់ចូលនិវត្តន៍ គាត់នៅទៅបង្រៀននៅមហាវិទ្យាល័យឱសថសាស្ត្រ រហូតទាល់តែជំងឺ Parkinson’s របស់គាត់ចាប់ផ្ដើមធ្វើទុក្ខខ្លាំង។ ជំងឺនេះធ្វើឱ្យគាត់រឹងខ្លួននិងគាំងពិបាកធ្វើចលនា។ បន្ថែមពីលើជំងឺ Parkinson’s គាត់មានជំងឺមួយទៀតគឺជំងឺវង្វេង dimentia ប៉ុន្តែដោយសារសេចក្តីក្លៀវក្លានិងរឹងមាំរបស់គាត់ គាត់នៅព្យាយាមធ្វើចលនាចល័តហាត់ប្រាណបន្តិចបន្តួចនៅក្នុងផ្ទះនិង ធ្វើបុណ្យដាក់បាត្រជារៀងរាល់ព្រឹកផងដែរ។ រហូតទាល់តែដល់ពេលមេរោគកូវីតចូលរាតត្បាត ក៏គាត់នៅមិនខ្លាច តវា រឹងទទឹងទាមទារទៅដាក់បាត្រលោកដដែល។ ក្រោយឈ្លោះគ្នាជាមួយខ្ញុំមួយរយៈធំរឿងដាក់បាត្រលោក គាត់ក៏សុខចិត្តចាញ់ ឈប់ដាក់បាត្រលោកសិន រង់ចាំជំងឺកូវីតចង្រៃនេះវិនាសបាត់ សឹមធ្វើបុណ្យបន្តទៀត។

ម្ដាយខ្ញុំ សម្រាប់ខ្ញុំ ជានិមិត្តរូបនៃស្ត្រីរឹងមាំ ក្លៀវក្លា មិនចុះចាញ់ ប៉ុន្តែប្រកបដោយសេចក្តីមេត្តាករុណា ចំពោះញាតិទាំងឡាយ។ ម្ដាយខ្ញុំ ជាអ្នកដែលមាននាទីសំខាន់កសាងដួងព្រលឹង និងរូបកាយខ្ញុំថ្ងៃនេះ។